•Marmara Üniversitesi Genel Türk Tarihi Doktora
•21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü Bilimsel Danışman
Arkeobotanik | Zooarkeoloji | Klimatoloji | Antropoloji | Tarih
Moğolistan özelinde İngilizce olarak yayınlanan zooarkeoloji, arkeobotanik ve göçebelik çalışmalarının ekseriyetinde Göktürk-Uygurlar konu dışı ediliyor.
Xiongnular ve Cengiz dönemi Moğol İmp. örneklem olarak alınıyor. Xiongnular ise Moğol olarak ele alınıyor.
Türkler 6. yüzyılda aniden gökten zembille inmedi ki. Alenen batı akademisi Moğolistan'daki bilimsel çalışmalarında Türklerin tarihsel varlığını yok sayarak araştırma yapıyor.
Geyikli Taş, Sagsai, Slab Grave, Xiongnu vb. bir sürü kültürü Moğol olmamalarına rağmen onlara bağlıyor.
Xiongnuları Moğol görmek bir görü olabilir ama kendi içinde çelişiyor. Şöyle ki; aynı çalışmalar Türkleri Slab Grave kökenine dayandırıyor e bu kültürden Xiongnular çıktı o zaman Xiongnu'yu Türk görmeleri gerek ama bu noktada bunu yok sayarak Moğol diyorlar.
Şayet diyelim ki Slab Grave Türklerin ata kültürü değil. O zaman tarih boyunca Batı Moğolistan'da ezici baskın nüfus olarak yaşamış Türkleri buradaki Sagsai ve Geyikli Taş kültürüne bağlamaları lazım.
Ancak durum böyle de değil. İlgili çalışmalar o kültürlere de Moğol diyor.
Rus akademisinde başlayan yeni bir moda da Altaylardaki MS 3-5. yy arasındaki mezarları Türklerden çıkartarak Xianbei ve Rouran yapma çabası başlamış durumda.
Hint-Avrupalıların geneli, Hakasya ve Moğolistan'daki Afanasyevo, Karasuk, Chemurchek kültürlerini manipüle ediyor.
Manipülasyon şöyle ki; bu mezar kompleksleri Batı Avrasyalılar ile Antik Kuzeydoğu Asyalıların karma olduğu coğrafyalarda bulunuyor. Afanasyevo'nun Altaylardaki mezarlık alanlarında tespit edilen AKA'lar aDNA havuzuna katılmıyor ayrı bir kültür diye sınıflanıyor.
Bu durumda Afanasyevo Moğolistan'ın ve Hakasya'nın ortasında Urallardaki kadar pürü pak Batı Avrasyalı kalıyor. Halbuki burada tedrici bir kültürel karışım var.
Keza Karasuk kültürü. Tamamen Andronova'ya bağlayabilmek için Okunev mirası yok sayılmaya çalışılıyor.
"Hint-Avrupa etnik ve dilsel kimliğinin İç Asya bozkırlarında ortaya çıktığına veyahut yazılı çağdan öncesine giden dönemlerde yaşanan göç hareketleri ile bozkır bölgelerine yayıldığı görüşü ortaya konulmuştur." (S.15)
Moğolistan özelinde İngilizce olarak yayınlanan zooarkeoloji, arkeobotanik ve göçebelik çalışmalarının ekseriyetinde Göktürk-Uygurlar konu dışı ediliyor.
Xiongnular ve Cengiz dönemi Moğol İmp. örneklem olarak alınıyor. Xiongnular ise Moğol olarak ele alınıyor.
Çok ilginç bir çalışma geliyor. ŞZ Türkçesinin Bulan Koby kolundan devam ettiği ifade ediliyor.
Bulan Koby kültüründe de ANE (muhtemelen Okunev etkisi)+ CIS Baykal etkisi belirleyici olmuş.
Bu da ŞZ Türkçesinin Geyikli Taştan geldiğini gösteriyor.
If you are interested in the origins of Turkic languages and are at EMBL, please come find my poster (115) and me at poster session 1 on Wednesday. I'd love to hear your thoughts, comments, and critique!
And if you aren't at EMBL, please feel free to email me or reply here!
Kıymetli dostum
@umutttkose
'e Türk tarihinin önemli bir bölgesi olan Gansu'yu kaleme aldı.
Bu çalışmasını değerli kılan hususlardan birisi de tarihyazımında yeni bir metodu ve bakışı ortaya koymasıdır.
İslamiyet Öncesi Türk tarihine dair okuma listesi isteyen bir arkadaş olmuştu. Aklıma gelen kitaplardan bazılarını buraya ekleyeceğim.
Ancak bu eserlerin ezici kısmı Türkçe. İlginize göre çevirisi yapılmamış İngilizce ve diğer dillerde yazılan çalışmaları da okuyabilirsiniz.
Videoda konuşan zatla ilgili internette bilgi bulamadım. İsmini yazınca hakkında hiçbir şey çıkmıyor.
İkinci olarak da MÖ 5 binlere kadar dayanan bir geçmişi var Altay Dağları ve Baykal çevresinde kurt resmi çizmenin.
🔴SON DAKİKA!
TÜRK MİLLİYETÇİLERİN BOZKURT EFSANESİ DE ÇALINTI ÇIKTI!
PROF DR. TURGUT OK: Orta Asya ve Türk Coğrafyasında Tarihte hiçbirzaman Kurt Resmi veya Kurd’a ait iz olmamıştır.
Dünya da bildiğimiz en eski Kurt Figürünü Roma da görüyoruz, ve bu Kurda RASENA diyorlardı.
J haplosunun Moğolistan'a çok erken dönemde gelmesi ile birçok denklemin çözülmesi arasında bağ var.
Türkoloji camiasının Adana verilerini okumayı bir an önce öğrenmesi gerekiyor.
aDNA ve arkeolojiyi yorumlamayı öğrenmedikçe eski bilgilerin tekrarına düşüyoruz.
Hint Avrupa dilinin yayılışı ile atlı arabaya binen savaşçı Aryan tezi birbiriyle örtüşmüyor.
Birincisi dilin yayılışı ile atın evcilleştirilmesi arasında tarihsel fark olduğunu artık kendileri kanıtladı.
İkincisi Sintaşta arabaları ilginç bir şekilde Andronovoda görülmüyor
Sol liboşlar, Alman ırkçıları ve bilimum düşmanın yanıklığı sonucu ülke şu kıvama geldi;
Okuyucular üzülmesin, çünkü: Bozkurtlar dirilecektir...(Diriliyor)
21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü adına Türk Dünyası Araştırmaları Merkezi Başkanı Coşkun Faik Kavala (
@KavalaFaik
) ile Enver Paşa'nın şehadetinin 100. yılında Çegan tepesindeki anıt mezarına Türk bayrağı dikmiştik.
Hayatımdaki en gururlu gün idi. Paşanın ruhu şad olsun.
aDNA verilerinden faydalanarak Moğolistan'daki bireylerin ten renklerinin dağılımı incelenmiş.
Tunç çağından Moğol imp. dönemine kadar tarihlenen 28 örnek yer alıyor.
10 birey A/A (Avrupai), 14'ü T/T (Asya) ve 4'ü A/T (Heterozigot) olduğu tespit edilmiş.
Bugün ikindi namazında oradaydım grubumla. Cami kapalı idi. 40 dakika valusunda gruba tarih anlattım.
Bosna'da camilerde ya ücret isteniyor ya kapalı ya da bizim alışık olduğumuz şekilde herkese açık.
@KavalaFaik
Görüldüğü gibi Yunanların çoğunluğu Orta Doğulu j2 ve Kafkasyalı G2
Sarışınlığı taşıyan R'ler ise azınlık😂 Hollywood'un yarattığı hayal dünyasında yaşıyorlar
TDT çatısındaki Türk Akademisi 34 harften oluşan Türk Dünyası Ortak Alfabesini ilan etti.
İlk kez 1991 yılında Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü tarafından hazırlanan ortak Latin alfabesi güncellenerek kabul edildi.
Bu vesile ile MÜ Türkiyat'ı da övelim 😎
Andronovo kültürü tartışmaya kapalı bir Hint Avrupa kültürüdür.
Ancak sanıldığının aksine zooarkeoloji göstermektedir ki bu kültürün hayvan portföyünün çoğunluğunu büyükbaş hayvanlar oluşturuyor.
At bunlar içinde birinci sırada değil. Küçükbaş hayvan oranı düşük.
Bir yazar var. İlkin diyor ki atlı araba MÖ 3. Binde vardı. Birkaç sayfa sonra da en erken atlı arabalar MÖ 2. Binden sonra başladı.
Şimdi bu yazar ne kadar ciddiye alınır ki!
Birçok arkadaş için bu bilgi yeni olsa da bu olay Soğd belgelerinin ortaya çıkışıyla çoktan anlaşılmıştı.
Soğd tarihi üzerine Türkçe literatürde yapılmış en güncel çalışma
@basakkuzakci
hocamıza ait.
Soğd belgelerinin incelemesini yaptığı eseri;
In "a letter written by a Sogdian merchant named Nanaivande dating to the year 313 AD...Nanaivande without any ambiguity calls the Xiongnu Huns"
"It's now perfectly clear that the imperial Xiongnu of Mongolia & China and the European-Central Asian Huns had exactly the same name"
Harp meydanı bozkırda ise zafer Türk'ün süngüsünde yükselir.
Türk ordusunun ebedi Başkomutanı Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ü ve Kahraman ordusunu rahmet ve minnetle anıyorum.
Türkiye'nin sorunu köylü kentli kavgasıdır.
Köylüler, iktidarı ele geçirdiğinden beri Türkiye tepe taklak gidiyor.
Köylülerin köye geri döndürülmesi gerekiyor
Bosna Hersek iç savaşı devam ederken Boşnaklar arasında iç çatışma/darbe denemesi yaşanıyor.
Srebrenitsa ve başka yerlerde yaşanan ve yaşanması muhtemel soykırımlarda İzzetbegoviç'in verdiği kararları dönemin çeşitli komutanlarının hatıratından okursanız kanınız donacaktır
Çarşamba günü mezar gelenekleri ve DNA verilerinden hareketle bir hipotez paylaşmışım.
Bu sabah bu hipotezin muhtemelen kanıtlanmış çalışmasını görmek ilginç.
Yanıldığım nokta Xiongnu Ş-Z demişim ama ihtiyat bırakarak LR de olma ihtimali üzerinde gitmişim.
İki Alan bireyinin aDNA sonucu yüksek Doğu Asyalı çıkmış.
Ya Peçenek ya da Mangışlak tarafı Oğuzlarının Alanlar içerisindeki bir bakiyesi olması muhtemel.
Özellikle Peçeneklerin Yayık'ın batısına geçiş sürecinde Alan etnosuna katılmış olabilir bu bireyler
Genetic Breakdown of new Ukrainian Alan samples from Saag et al. 2024. Interestingly, the 2 samples(UKR134,UKR137) which are showing the highest Amur ancestry(east Eurasian) also carry east Eurasian haplogroups, i.e. UKR134(♀)->A16(very common in East Asia);UKR137(♂)->C2a,F2c1.
Türkiye, Fransa ile anlaşarak 13 milyonu büyük bir insanlık hizmeti olarak Fransa'ya yollamalı. Bu insanların Batı Avrupa'daki yaşama hakkı sağlanmalıdır.
🔴 Fransa'da seçimleri kazanan sol ittifakın göçmen politikası:
▪️Suçlu göçmenleri sınır dışı eden kuralların yürürlükten kaldırılması
▪️ Sığınmacıların kabulünün iyileştirilmesi
▪️Belgesiz göçmenler için tıbbi erişim
▪️Vatandaşlığa daha kolay erişim
Türkçeyi Ceytun, Anav, Kelteminar, Mezopotamya gibi yerlerde gösteren köhne bilgileri çevirip durmanın sebebi aDNA ve arkeoloji bilmemekten geliyor.
Türkologlara bu noktada çok fazla iş düşüyor.
Hocamızın önceki tweetinde de dediği gibi Osmanlı akınlarını dalga gibi düşünürsek Macarların Tuna ve bölgedeki tüm nehirlere yaptığı mukim kaleler, dalga kıran etkisi görmüştür.
Balkanlarda çalışırken bunu
@KavalaFaik
ile fark ettik. Adeta bir duvara çarpıyor Osmanlı.
@zernuvis
Mogollarla birlikte macaristanda kale yapılarının müthiş bir şekilde arttığı, ahşap kale geleneğinin taş kalelere değiştirildiği vs. hususunda en son sagaellan'in diğer çalışmaları da kapsayan bir incelemesi var...
Mikenlerin ve Minosluların genetiğine dair açıklama;
"Dr Lazaridis explained that most of the people who created these civilizations appear to be local, deriving between 62 percent and 86 percent of their ancestry from people who introduced agriculture to Europe from Anatolia...
Gavurların yaptığı modern çalışmalar hayran bırakıyor insanı.
Disiplinler arası çalışma yapmak ve okumak çok zevkli.
Sosyal bilimci biraz herbokolog olmalı.
Bugüne kadar Tunç Çağı Moğolistan'ı hakkında yapılan zooarkeolojik çalışmalarda Afanasyevo kültüründe atın olduğuna dair bulguya rastlamadım.
Ancak Türkçe yazılan bir sürü çalışmada herkes Afanasyevoda atın olduğu söylemini döndürüyor.
Gerçekten çok ilginç.
B. Avrasyalıların Corded Ware kültürene yaptığı göçte atlara dair yapılan genetik çalışmada CWC atlarının genetiğinde DOM2 ve Yamnaya atlarının izlerinin doğrudan görülemediği tespit edilmiştir.
@aristoteles_in
@hllcnakgn
@oguzhantekden
Bronz çağında Altaylarda Altay avcı toplayıcıları yaşıyordu ve İranilikle yakından uzaktan alakaları yoktu.
Afanasyevonun da pek savaşçı falan olduğu yok.
İkincisi onlar da daha çok Hangay dağlarına sokuldu Moğolistan'da.
Moğolistan'daki afanasyevo nüfusu azınlık bir gruptu.
@m_ozze_
@bpthaber
Tam tersine taklamakan çölünde nem olmadığı için arkeolojik eserler daha iyi korunuyor.
Hayatında hiç Dunhuang yazmalarını duydun mu?
Yahut Mısır papirüslerini? Hepsi çölde olduğu için korunabildi.
Afanesyevo Yamnaya'dan daha eskidir. Hint Avrupa dili atın evcilleştirilmesi ile çağdaş bir dildir.
Afanesyevo'da at yoktur çünkü onlar Urallardan ayrıldığında at daha evcilleştirilmemişti.
Altaylara MÖ 4. Binin ortalarında vardılar.
@tarihcieren
Amur'dan daha erken göçlerin yaşadığına dair tek tük veriler de mevcut. Muhtemelen MÖ 10000 ile 5 bin arasında kopuş yaşanmış ve Baykal Lena'da yeni bir etnogenez oluşumu ortaya çıkmış.
Alıntılayıp yorum yapan cahiller, akademisyenleri bile elit ilan etmişler.
Bilgi üretecek, bilgiyi işleyecek veyahut katma değerli üretim yapacak insanların maaşı, hizmet sektörünün orta kısmı ile aynı ise o ülke olduğu yerde patinaj çeker.
Gelişmiş ülke statüsüne geçemez.
Aliya İzzetbegoviç'in en büyük hayali gerçekleşiyor. Balkanlarda özellikle de Bosna Hersek'te selefi İslam büyük bir hız kazanmış durumda.
İzzetbegoviç, Atatürk'e düşman iken onu ve ülkesini kurtarmaya gelenin laik Türkiye olması da tarihin ayrı bir cilvesi.
Suudi Arabistan ve Kuzey Makedonya İslam Birliği, İslam'ı tanıtmak ve yaymak için bir protokol imzalamış. Hanefi-Matüridiliğin Kalesi Balkanlar'da Türkiye yok Suud var. Biz bu kadar yumuşak güç edebiyatı yaparken DİYANET'in esamisi okunmuyor. Balkanlar da Selefi İslam'a teslim
İdeolojik fantezileri uğruna sayılardan ibaret gördüğü insan canlarının yitip gitmesini vahşi bir iştahla arzulayan bir lider.
Tek derdi radikal bir İslami kimlik etrafında şekillenen Boşnak milliyeti inşa etmek olan bir liderdi.
Türkiye'nin kontrolündeki bölgede bilinçli bir tansiyon arttırma durumu var.
Oradakiler de biliyor ki Türk askerinin kanı akarsa Türkiye'deki Suriyelilerin can güvenliği kalmaz.
PYD/ABD, PYD/Rusya veyahut PYD/İran şu an bölgeyi elinden geldiği kadar kaşıyor.
🔴
#SONDAK
İKA | Al-Bab bölgesinde silahlanan Suriyeliler Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Kirpi aracına ateş açtı.
Türkiye bu araçları Suriye'deki insanların güvenliği için bölgede bulunduruyordu.
Olaylar büyüyor. Türk Silahlı Kuvvetleri'ne ait savaş uçakları alçak uçuş yapabilir.
Bahaeddin Ögel, Büyük Hun İmparatorluğu Tarihi 1-2
Tilla Deniz Baykuzu, Asya Hun İmparatorluğu
Eyüp Sarıtaş, Çin’de Hun Araştırmaları
Ahmet Taşağıl, Bozkırların İlk İmparatorluğu Hunlar
Konuralp Ercilasun, Türk Tarihinde Asya Hunları
Gülnar Kara, Çin Kaynaklarında Asay Hunları
Az önce deprem oldu .
Bakın bu topraklarda ne zaman bir hayvan katliamı yaşandıysa büyük felaketler oldu.
Bize ne vebal aldırın ne felaket yaşatın...
#KediK
öpekKatliamınaDurDe
Bin atlı, akınlarda çocuklar gibi şendik;
Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik!
Ak tolgalı beylerbeyi haykırdı: İlerle!
Bir yaz günü geçtik Tuna'dan kaafilelerle...
İsmini bile doğru yazamamışlar. Turgut Tok. Türk Dili ve Edebiyatı bölümü akademisyeni imiş. Yeni Türk Dili kürsüsünde.
O yüzden konu hakkında bir uzmanlığı yok. Dikkate değer bir laf sarf etmemiş.
Ablama, bana, abime veyahut başka bir yakın akrabama şu edepsizliği yapsalar o evden kimse sağ çıkamaz.
Bu arsızlara verilecek tek cevap evden kovmaktır. Cenaze evi aş evi değildir.
Aç köpek doyurma yeri değildir.
@cothanak
@ates_gunes1905
@oguzhantekden
@tarihcieren
Bir de "Proto-Türkler" yanlış bir Türkçe kullanım.
Kavramları da oturtmak gerek bu noktada.
Okunev, Ana Türkçe'nin (Proto Turkic) bir evresi miydi yoksa İlk Türkçe (Pre Turkic) evresi miydi zaman ölçeği olarak bu şu an için açıklaması zor bir durum.
Eski twitter hesabımda birkaç yıl önce
@tarihcieren
beye Türkler Altaylıdır, Urallı olamaz konusunda tartışmıştık.
Altayların iklim tarihini, ekolojisini bilerek bir şeyler söylüyordum.
Bilimsel tutarlılık açısından kendisini eleştirmesi takdir edilmelidir.
Bu akşam 9'daki yayında X'te kuracağımız söyleşi odasında olacağız.
@tarihcieren
hocam da odaya doğrudan katılacak. Görüşlerini paylaşmak isteyenler olursa aşağıdaki bağlantıdan odaya katılabilirler. :)
Very bad map. By 2000 BC the Afanasyevo culture had disappeared. Where is Khakassia livestock farming? Where is Hexi corridor agriculture in northern China?
Türkiye Türklerine siz Anadolulu Müslüman Yunansınız zırvası sıkanların yüzüne vurun bu verileri.
Proto Hellenicler bile bugünkü Yunanistan'da azınlık imiş.
Türkiye'de akademik eğitimin ne kadar geri olduğunun güzel bir örneği.
Hukukun eşitliği ve vatandaşlık kavramlarından bi' haber olan kendini komünist diye tanımlayan birisi bile elini sallayarak akademisyen oluyor.
Çok gezenin ayağına bok bulaşır
Ölüm Allah'ın emri Hüseyin kardeş
Boğarlar adamı Sabri
Bu var ya bir Gospel okusun ağlarsın
Burdan böyle damıtıyorum. İhtiyacım kadar yapıyorum.
Bu terminoloji hatasının kaynağı muhtemelen araştırma ekibinin tamamen genetik-biyoloji alanında akademisyen olması etkili.
Aralarında arkeolog veya tarihçi de bulunsaydı bu bilgi hatası yapılmazdı.
Disiplinler arası çalışmalarda daha fazla tarihçiler ve arkeologlar yer almalı
@oguzhantekden
@cothanak
@ates_gunes1905
@tarihcieren
Ben Sagsai ve Geyikli Taşın Slab Grave Türkleştirdiğini düşünüyorum.
Bunun en temeldeki sebebi Slab Grave çok ilkel bir kültürdü. MÖ 8. Yy da hala avcı toplayıcı iken Xiongnu dönemine yaklaştıkça çobancılığa geçen bir kültür.
Moğolistan'da atlı çobancılık Sagsai kültürü idi
Hatice Aydın, Theophanes Confessor’ün Kroniğinde Türkler: Avrupa Hunları, Ak Hunlar, Sabirler, Avarlar, Bulgarlar, Hazarlar
Müslime Melis Savaş, Ak Hunlar
Nejat Diyarbekirli, Hun Sanatı
Nicola Di Cosmo, Antik Çin ve Düşmanları Doğu Asya Tarihinde Göçebe Gücün Yükselişi
At arabalı savaşçı Aryan göç teorisinde at arabaları ile Aryanlar Çin'e kadar fethetmiş olmalı ama Sintaşta ile Çin arasındaki mesafede ve zaman farkında at arabası yok ortada.
At arabası fenomeni Avrasya tarihinin tartışılması gereken bir hususu durumunda.
İkisi de aynı şey. İsim değiştirmek ile siyasi teşekkülün yapısı değişmez ki. TDT'nin Şanghay İşbirliği Örgütü yapısından AB gibi bir siyasi örgüte dönüşmesi için isim değiştirme değil iç düzenleme yapması gerek sadece.
Bu kısa sürede olacak bir şey değil.
@tarihcieren
Evet. Ben de bu şekilde değerlendiriyorum. Sonrasında dediğiniz gibi geç Tunç çağı ve erken demir çağında tekrardan temas süreci yaşanıyor. Özellikle slab gravedeki ulaanzuukh kültürü uzantılı popülasyonlar DSKC ve Baykal Avcı toplayacılarının torunlarınca Türkleştiriliyor.
Saraybosna ile Mostar arasında küçük bir Katolik Hrisityan köyü var.
Kilise çevresinde Hırvatistan bayrağı vardı.
Galiba köylülüler Bosna Hersek Hırvatları.
Ancak evlerinin ve kilisenin mimarisi İtalya havası veriyor.
Balkanlar gerçekten çok enteresan bir yer.
Andronovonun K. Hakasya kısmında at arabası olmadığı gibi çevre kültürlerde de yok.
Taki Çin'deki Merkezi Ovalar kültüründe at arabası görülene kadar.
Bu kültürden Moğolistan'a at arabası geliyor ki çok geç bir dönem.
@arapkuyu
Benim tarihe salt siyasi olaylar değilde bir sosyal bilim olarak bakmamı sağlayan Şevket Süreyya'nın Enve Paşa biyografisi.
İnsanların toplumundan ve olgulardan kopuk değerlendirilmeyeceğini özellikle 1. cildinde çarpıcı bir şekilde öğrendim.
Bakışças ve yorumları tartışılır
🔴 Moğolistan'da muhalefet adayı seçim kampanyası sırasında dövülerek öldürüldü.
▪️Demokrat Parti üyesi ve orta Moğolistan'daki Sant Sum yönetimindeydi.
@denizcan_dede
Çin burada kıyas kabul edilecek bir ülke değil. Dev bir insan gücü üzerine inşa edilmiş bir ülke.
Ancak hepimiz biliyoruz ki balyoz Ergenekon gibi hukuksuz davalar varken batıdan yatırım ve fon yağıyordu.
Mevzu hukuktan ziyade kimin hukukunu uygulattığın
En önemli eksiklik aDNA örneklerin C14 yaş aralığının verilmemesidir.
İkincisi A/A ve A/T çıkan bireylerin Afanasiyevo mu, Çemurçek mi, Sagsai mi ya da Geyikli Taş kültürü mü olduğunun belirsizliğidir.
Xiongnu bireylerinde bu bilgi daha açık durumdadır.
Bu dönemde bayrak yoktu. Sancak ve tuğlar vardı. Bu çizimler kuvvetle muhtemel hayali çizimler. Zaten o dönemden bugüne tuğların ve sancakların kalması da zor.
Bugüne kadar bu bayrakların tarihi kanıtını görmedim. Tek bilgi Atsız'da geçer ve derki bunlar TRT'de çizildi.
Ayşe Onat, Çin Kaynaklarında Türkler Han Hanedanı Tarihinde Batı Bölgeleri
Pulat Otkan, Tarihçinin Kayıtlarına Göre Hunlar
Hunlar ve Göktürkler Üzerine
Saadettin Yağmur Gömeç, Türk-Hun Tarihi
Lev Nikolayeviç Gumilöv, Hunlar
Hyun Jim Kim, Hunlar
Neolitik dönemde Batı Moğolistan'da Batı Avrasyalı kimse yoktu.
Batı Avrasyalıların Altaylar ve Moğolistan'da görülmesi Tunç Çağı dönemindedir.
Bu da meşhur çobanlık yapan Afanasiyevo kültürüdür.
Ayrıca bahse konu araştırmada bir takım veri eksiklikleri de bulunmaktadır.